Treść artykułu
- Oznaczenie fazowe zgodnie z GOST i DIN
- Przewody neutralne i ochronne
- Oznakowanie obwodów niskoprądowych i sygnałowych
- Jeśli kolory są zduplikowane
- Inne metody znakowania
Z jednej strony może się wydawać, że wybór koloru izolacji przewodów kabli i wyrobów z drutu jest dokonywany z kaprysu producenta, chociaż jest to dalekie od prawdy. Dziś w pełni ujawnimy temat znakowania żył zarówno z punktu widzenia normalizacji krajowej i zachodniej, jak i z punktu widzenia praktycznego zastosowania..
Oznaczenie fazowe zgodnie z GOST i DIN
Przez dziesięciolecia istnienia trójfazowych sieci prądu przemiennego stosowano różne konwencje. Zamieszanie przy przypisaniu przewodów może łatwo doprowadzić do błędu, który jest zbyt kosztowny zarówno dla instalatora, jak i właściciela instalacji elektrycznej. Dlatego w odniesieniu do sieci elektrycznych kwestia normalizacji zawsze była szczególnie dotkliwa.
Począwszy od 2009 roku w systemie legendarnym zaczęto obserwować poważny dysonans. Na terenie WNP nadal działają setki tysięcy instalacji elektrycznych i miliony kilometrów okablowania, w których stosowane są oznaczenia kolorystyczne, przyjęte nawet w okresie istnienia kraju rad. Nowa norma wprowadziła nowe przepisy branżowe, zobowiązujące instalatorów elektrycznych do przestrzegania europejskiego standardu etykietowania. Z tego powodu współczesny elektryk musi zapoznać się jednocześnie z kilkoma systemami kodowania kolorami produktów kablowych i przewodowych..
Oznaczenie kolorystyczne przewodów w ZSRR
W uznanym systemie oznaczeń przewody fazowe przewodów i szyn zbiorczych są oznaczone na żółto, zielono i czerwono. Warto zauważyć, że kolory odpowiadają symbolom faz A, B i C, a takie oznaczenie wcześniej odpowiadało rzeczywistej sekwencji przemiennych amplitud napięcia w czasie. Innymi słowy, każdy wykwalifikowany elektryk mógłby przy pierwszej próbie podłączyć silnik indukcyjny tak, aby obracał się we właściwym kierunku..
Preferowane oznaczenie drutu zgodnie z GOST R 50462-2009
Norma stanowa 50462, która weszła w życie w 2009 r., Reguluje oznaczanie przewodów linii w kolorze brązowym, czarnym i szarym. Jednocześnie zgodność kolorystyczna z oznaczeniem faz L1, L2 i L3 jest tylko warunkowa: ani wspomniana norma, ani obowiązujące przepisy PUE nie zobowiązują do przestrzegania aktualnej kolejności faz w symbolach.
Jeśli chodzi o sieci jednofazowe, zaleca się oznaczenie przewodu fazowego kolorem brązowym. Jednocześnie PUE wspomina, że kolor przewodu fazowego może być dowolny oprócz niebieskiego i żółto-zielonego, takie oznaczenie jest wykorzystywane do innych celów.
Przewody neutralne i ochronne
W sieciach prądu przemiennego przewód neutralny może pełnić różne funkcje. W jednofazowym układzie zasilania przewód neutralny pełni funkcję podłączenia do punktu środkowego w celu wytworzenia napięcia fazowego, w trójfazowym służy do zapewnienia symetrii obciążeń. Do najrzadszych należą przewodniki zerowe, pełniące funkcję wyrównania potencjałów, co może mieć miejsce w obwodach zasilania suwnic pomostowych i urządzeń elektrycznych gospodarstw inwentarskich.
Nie należy mylić przewodu neutralnego z przewodem ochronnym zwanym PE. Można go również łączyć i dodatkowo pełnić funkcję wyrównania potencjałów, przewodu zerowego, punktu środkowego, aw szczególnie rzadkich sieciach – także przewodu fazowego, przez który przepływa prąd roboczy. Ten ostatni znajduje się w obiektach mieszkalnych, w których stosuje się trójfazowy schemat zasilania 127/220 z połączeniem w trójkąt, a zatem indywidualni odbiorcy 220 V są podłączani zgodnie ze schematem dwufazowym i są zasilani napięciem sieciowym.
Jak widać, przewód ochronny i neutralny mogą mieć inny schemat połączeń i pełnić oddzielne funkcje w każdej sekcji sieci. A jeśli kodowanie kolorami fazowych przewodów zasilających pozwala na pewne swobody, to przy kolorze neutralnego (zero) i ochronnego przewodu uziemiającego wszystko jest kategorycznie surowe. Neutralny jest oznaczony wyłącznie na niebiesko, niezależnie od połączonych funkcji, przewód ochronny jest żółto-zielony. Ponadto, jeśli przewód ochronny wpływa do przewodu zerowego na schemacie połączeń, oznaczenie musi się odpowiednio zmienić. Zalecane jest również oznaczenie połączonego przewodu ochronnego i neutralnego (PEN) żółto-zieloną izolacją i niebieskimi znakami na końcach przewodów..
Oznakowanie obwodów niskoprądowych i sygnałowych
Na pierwszy rzut oka kolory przewodów w obwodach sterujących i sygnalizacyjnych są dowolne. Jeśli jednak przeznaczenie przewodów w trójfazowej sieci elektroenergetycznej można ustalić za pomocą ciągłości lub wskaźnika fazy, wówczas pojawia się szereg problemów w „słabym prądzie”. Dlatego znacznie ważniejsze są tutaj zalecenia dotyczące wyboru znakowania przewodów..
Zazwyczaj obwody sygnałowe są prowadzone kablem zwanym skrętką. Definicja ta obejmuje znane wielu kabli lokalnych sieci komputerowych, kable telefoniczne i kable przemysłowych systemów sygnalizacyjnych. Główna różnica polega na liczbie par przewodów, które mogą wynosić do stu, oraz w przekroju przewodów miedzianych. Kabel nazywany jest skrętką, ponieważ wszystkie przewody we wspólnej osłonie są podzielone na pary i skręcone razem. Wydaje się, że nie sposób zrozumieć celu każdego przewodnika w tej „miotle”.
Jednak wszystko jest dość proste. Przewody są faktycznie ponumerowane i ułożone w wyraźnej kolejności oznaczonej kolorami. Gdy liczba par jest większa niż pięć, są one dzielone na grupy. W każdej grupie liczba par od pierwszej do piątej jest określona przez kolor jednolitego przewodu: odpowiednio niebieski, pomarańczowy, zielony, brązowy i szary. Numer grupy jest określony przewodem z podwójnym kolorem, gdzie dodatkowy kolor inny niż wskaźnik numeru pary wskazuje numer grupy: biały, czerwony, czarny, żółty, fioletowy dla grup od 1 do 5. Jeśli w kablu jest więcej niż pięć grup par, każda z nich jest owinięta kolorową taśmą. W ten sposób wystarczy, że instalator po prostu podłączy przewody szeregowo do listwy zaciskowej lub krosownicy od pierwszej pary pierwszej grupy do piątej pary ostatniej grupy..
Ponadto podczas instalowania obwodów sterujących obowiązuje kilka zasad dobrej formy. Na przykład, jeśli wspólny styk GND musi być podłączony do urządzenia alarmowego, wykorzystuje się do tego wszystkie zielone przewody w kablu, czyli co trzecią parę po pięć. Jeżeli konieczne jest doprowadzenie stałego napięcia np. Do styków przycisków, jest ono podawane przewodem o jednolitym kolorze, natomiast odpowiedni sygnał „powrotny” podąża za dwukolorowym rdzeniem z tej samej pary.
Jeśli kolory są zduplikowane
Praca elektryka podlega wymaganiom GOST i PUE, natomiast produkcja wyrobów kablowych nie jest znormalizowana pod względem kodowania kolorami. Przykładowo, na rynek może wejść kabel z pozostałości wykonanej na zamówienie serii, np. Z dwoma brązowymi i dwoma niebieskimi rdzeniami. Co zrobić, jeśli za pomocą takiego kabla konieczne jest podłączenie trójfazowego układu zasilania?
W takich przypadkach można polegać na fakcie, że wszystkie rdzenie wewnątrz wspólnej powłoki są ściśle równoległe. Wystarczy ustalić zgodność co najmniej jednego rdzenia na obu końcach kabla, co można zrobić z ciągłością do ziemi lub ze wskaźnikiem bieguna. W takim przypadku, jeśli na cięciu z jednej strony ponumeruj pozostałe rdzenie L1, L2, L3 zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a następnie na cięciu na odwrotnej stronie znaki warunkowe zostaną umieszczone przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, to znaczy lustrzane.
Nawiasem mówiąc, GOST pozwala na brak kodowania kolorami tak zwanych współśrodkowych żył, to znaczy znajdujących się we wspólnej muszli na obwodzie w jednym lub kilku rzędach. W takich kablach co najmniej jeden rdzeń w każdym rzędzie ma kolor lub inne oznaczenie, w odniesieniu do niego, zgodność wszystkich innych rdzeni jest ustalana, jak opisano powyżej. Przykładem tego jest samonośny izolowany drut bez oznaczenia kolorystycznego, w którym jedna z żył ma wypukły pasek na całej swojej długości. Ten rdzeń jest pobierany na przewód neutralny, reszta jest używana jako przewody liniowe. Należy pamiętać, że przy tej metodzie ustalania zgodności przewodów konieczne jest pozostawienie na ich końcach znaków o różnym kolorze, np. Z odcinków rury termokurczliwej.
Inne metody znakowania
Oczywiście cała różnorodność instalacji elektrycznych nie ogranicza się tylko do sieci prądu przemiennego. Zgodnie z obowiązującą normą, przewody dodatnie i ujemne w obwodach prądu stałego, oznaczone na schemacie odpowiednio L + i L-, mają brązową i szarą izolację. Wcześniej przewód dodatni był zwykle oznaczany kolorem czerwonym, podczas gdy przewód ujemny mógł mieć dowolne oznaczenie, chociaż z reguły jego izolacja była czarna. Środkowy przewód jest oznaczony na niebiesko zgodnie z obowiązującymi normami, podobnie jak uziemione przewody biegunowe..
Czasami może się okazać, że wszystkie żyły w kablu mają ten sam kolor. Jeśli jednak przyjrzeć się bliżej, okazuje się, że na izolacji jest tłoczenie w postaci jednego lub więcej pasków lub liter i cyfr. Ponadto w niektórych importowanych kablach rdzenie różnią się kształtem, mogą być spłaszczone z jednej lub kilku stron..
Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis