Problem mieszkaniowy w przypadku rozwodu

Wasilij Maximow. Sekcja rodzinna. 1886

Na przykład w Moskwie, według najnowszych danych Państwowego Komitetu Statystycznego, rozpada się co 5-6 małżeństw na 10 więźniów, a dzieje się to najczęściej w pierwszych pięciu latach małżeństwa. Średnio w Federacji Rosyjskiej decyzję o rozwodzie podejmuje około 69% wszystkich małżeństw, tak że nawet nie co druga para, a znacznie mniejsza liczba par ma szansę na wspólne zamieszkanie do późnej starości..

A jeśli z ogólnoludzkiego punktu widzenia rozwód to przede wszystkim masa negatywnych emocji, kłótni, łez, wzajemnych roszczeń i dzieci, często pozostawionych bez uwagi i opieki jednego z rodziców, to z materialnego punktu widzenia rozwód jest po prostu podziałem majątku, w przede wszystkim oczywiście nieruchomości – mieszkania czy domy.

I to właśnie kwestia mieszkaniowa staje się zwykle przeszkodą w rozwiązywaniu sporów między małżonkami – nikt nie chciałby zostać bez mieszkania, nie każdego stać na opłacenie połowy ceny mieszkania. Ale musisz też wziąć pod uwagę interesy dzieci, wkład każdego członka rodziny w nabycie nieruchomości i tak dalej. W złożonej procedurze podziału mieszkania lub domu podczas rozwodu istnieje wiele niuansów i osobliwości, a najczęściej nie można tego zrobić bez procesu.

Jeśli mieszkanie zostanie przekazane współmałżonkowi na podstawie umowy darowizny, należy do niego osobiście i nie zostanie udostępnione w przypadku rozwodu.

Przede wszystkim warto zdecydować, jakie dokładnie nieruchomości podlegają podziałowi. W suchym języku prawniczym – tylko wspólnie nabyte, to znaczy majątek, który został nabyty właśnie w okresie, gdy mąż i żona byli legalnie związani. Nie można dzielić mieszkania, które zostało otrzymane przez jednego z małżonków na podstawie umowy darowizny (częściej nazywanej po prostu umową darowizny) lub odziedziczone, a także nieruchomość nabyta przez osobę przed zawarciem małżeństwa.

Oznacza to, że jeśli na przykład podczas bankietu weselnego jeden z krewnych męża uroczyście oświadcza – tutaj nowożeńcy postanowiliśmy dać ci mieszkanie, to druga połowa nie powinna się zbyt gwałtownie radować – jeśli mieszkanie zostanie przekazane małżonkowi na podstawie umowy darowizny, należy osobiście nie będzie uczestniczył w rozwodzie.

To samo dotyczy nieruchomości otrzymanych w drodze dziedziczenia – nawet jeśli w tym okresie dana osoba pozostaje w związku małżeńskim, mieszkanie, które otrzymał na podstawie testamentu lub z tytułu bezpośredniego dziedziczenia, pozostaje jego własnością osobistą i nie podlega działowi.

Przy zakupie mieszkania przed zawarciem małżeństwa wszystko też jest całkiem jasne – gdy mieszkał i pracował sam, udało mu się odłożyć na mieszkanie, kupił je, a potem ożenił – zgodnie z prawem mieszkanie nie zalicza się do kategorii „majątku wspólnie nabytego”, a zatem nie podlega podziałowi. Bardzo łatwo udowodnić, że dom został kupiony przed zawarciem małżeństwa – daty rejestracji związku i zawarcie umowy sprzedaży są najlepszym dowodem wyłącznej własności domu.

W innych przypadkach nabycie na kredyt, dokonane właśnie w okresie trwania wspólnego małżeństwa, powoduje, że nieruchomość nabytą wspólnie staje się własnością i takie mieszkanie lub dom trzeba będzie podzielić zgodnie z normami określonymi w przepisach prawa..

W tym miejscu warto wspomnieć o jeszcze jednej funkcji – nawet jeśli mieszkanie zostało zakupione ze środków zgromadzonych osobiście przez jednego z małżonków lub z pieniędzy przekazanych przez rodziców jednego z nich, czyli drugi członek rodziny nie zainwestował ani grosza w nabycie nieruchomości, takie mieszkanie jest nadal brane pod uwagę nabyte wspólnie, gdyż w tym momencie nabywca mieszkania był już żonaty.

Najłatwiejszym sposobem podziału nieruchomości jest ścisły podział na pół.

Ponadto nieruchomość, która w przypadku rozwodu staje się przedmiotem podziału, musi zostać sformalizowana zgodnie z wymogami prawa. Tak więc każdy budynek typu squatter – wzniesiony w pobliżu domu i niezarejestrowany garaż, zbudowany bez rejestracji w wiejskim domu WIT – nie podlega podziałowi, taką nieruchomość należy najpierw zalegalizować.

Evgeny Ryabov. Piłowanie drewna opałowego

Najłatwiejszym sposobem podziału nieruchomości jest ścisłe zmniejszenie o połowę. I dobrze, żeby byłemu mężowi i żonie udało się pokojowo porozumieć, zamienić mieszkanie na dwa mniejsze lub współmałżonek pozostający w mieszkaniu zgodził się zapłacić połowę rynkowej wartości mieszkania drugiemu członkowi rozbitej rodziny.

Niestety, często nie udaje się osiągnąć pokojowego porozumienia i wówczas sprawa o podział nieruchomości kierowana jest do sądu rejonu, w którym znajduje się mieszkanie, które stało się przedmiotem postępowania..

Zwykle sąd orzeka o podziale nieruchomości na równe udziały, jednak jeśli któryś z małżonków potrafi udowodnić, że jego wkład w ulepszenie, remont, przebudowę i wyposażenie tego mieszkania jest znacznie bardziej znaczący niż wkład dawnej „drugiej połowy”, wówczas sąd może zdecydować o zwiększeniu odsetka osób, które udowodniły swoje prawa człowieka.

Na przykład, jeśli podczas wspólnego pożycia żona nie pracowała, a wszystkie fundusze na przebudowę, generalne naprawy lub rozbudowę zostały przekazane do budżetu rodzinnego z pensji mężczyzny, teoretycznie może on ubiegać się o większy udział w nieruchomości. Jednak jednocześnie były małżonek musi udowodnić, że żona, która nie pracowała w tym okresie, nie przeszła szkolenia i zaniedbała obowiązki domowe – nie opiekowała się dziećmi, nie pomagała w pracach domowych itd..

Marc Chagall. Pijak. 1910-1912

Jeśli kobieta była głównym źródłem dochodów w rodzinie, a mąż pił i nie zajmował się domem, większość majątku może rościć również żona. Widać, że dość trudno jest udowodnić, kto zainwestował ile w zakup, remont i aranżację mieszkania, kto więcej pił, a kto dużo czasu i wysiłku poświęcił na remont. W takiej sytuacji konieczne będzie okazanie nie tylko zaświadczeń o wynagrodzeniach, paragonów za zakup np. Materiałów budowlanych, ale także sprowadzenie do sądu świadków, którzy mogliby potwierdzić, że były małżonek nie udzielił pomocy przy realizacji napraw i zaniedbał swoje rodzinne obowiązki.

Również udział jednego z małżonków we wspólnie nabytej nieruchomości może zostać zwiększony przez sąd, biorąc pod uwagę fakt, że z nim zamieszkują małoletnie dzieci..

Najłatwiej jest podzielić mieszkanie podczas rozwodu, które zostało sprywatyzowane w momencie, gdy para pozostawała w legalnym związku małżeńskim – podczas prywatyzacji każdemu uczestnikowi procesu od razu przydzielana jest określona część, zapisana w paszporcie technicznym mieszkania, w prywatyzacji biorą również udział osoby niepełnoletnie dzieci.

Zatem jeśli w momencie prywatyzacji w mieszkaniu mieszkała czteroosobowa rodzina – tata, mama i dwoje dzieci, a żaden z małżonków nie napisał pisemnej, notarialnie notarialnej odmowy udziału w prywatyzacji (co jest w rzeczywistości dość rzadkie), to każdy z nich posiada 25% nieruchomości, więc nie ma pytań o rozwód. Inną kwestią jest to, jak rodzina fizycznie podzieli swój majątek, kto powinien zapłacić ile komu i czy były członek rodziny będzie mógł sprzedać tylko swoją część majątku. Głównym niuansem jest to, że jeśli małżonek planuje sprzedać swoją część sprywatyzowanego mieszkania, to przede wszystkim, zgodnie z prawem, musi zaoferować odkupienie swojego udziału innym uczestnikom prywatyzacji i dopiero po ich odmowie wystawienia go na sprzedaż.

W przypadku, gdy mieszkanie zostało zakupione z hipoteką, istnieją dwie możliwości rozwoju wydarzeń przy rozwodzie. Najczęściej kredyt hipoteczny jest wystawiany na oboje małżonków – w ten sposób banki są reasekurowane na wypadek rozwodu właścicieli domów, a dochód tylko jednego członka rodziny zwykle nie wystarcza na uzyskanie kredytu hipotecznego. W tym przypadku nieruchomość zostaje jednoznacznie podzielona na pół, a byli małżonkowie wspólnie decydują, czy sprzedać mieszkanie w celu równego podziału środków, czy też pozostawić je we wspólnym użytkowaniu..

Jeżeli hipoteka zostanie udzielona jednemu z byłych małżonków, wówczas ostateczną decyzję podejmuje zwykle sąd – możliwe, że podział majątku nastąpi według części określonej miesięcznymi ratami kredytu, które zostały spłacone po zawarciu związku małżeńskiego, czyli ta część mieszkania staje się majątkiem wspólnym nabytym. … Jeżeli początkowa rata za mieszkanie została zapłacona przez pożyczkobiorcę jeszcze przed zawarciem małżeństwa, to część mieszkania lub jego koszt, pomniejszona o opłatę wstępną, podlega podziałowi na równe części..

Oczywiście, gdy nieruchomość zostanie podzielona na równe (lub zwiększone zgodnie z orzeczeniem sądu) udziały, istniejące długi z tytułu rachunków za media zostaną proporcjonalnie podzielone.

I jeszcze jeden ważny niuans – istnieje okres przedawnienia, zgodnie z którym podział majątku po rozwodzie wynosi 3 lata. Oznacza to, że konieczne jest dokonanie podziału majątku natychmiast po rozwiązaniu małżeństwa; po 3 latach byli członkowie rodziny nie mają prawa żądać żadnej części mieszkania. Jedynymi wyjątkami są te przypadki, gdy były małżonek (żona) może udowodnić, że przez cały ten czas nie miał możliwości zwrócenia się do sądu z powodu choroby (jego lub innych członków rodziny) lub z innych ważnych powodów. Oświadczenie – „Nie wiedziałem, że istnieje termin przedawnienia” – tak nie jest.